Devre Mülk Sözleşmeleri

1. Devre Mülk Hakkı - Devre Mülk Sözleşmeleri Nedir?

Devre mülk hakkı taşınmaz mülkiyetinin farklı bir türüdür. Buna göre devre mülk hakkı; hak sahiplerine yılın belirli dönemlerinde taşınmazdan yararlanmalarını sağlayan özel bir mülkiyettir. Devre mülk hakkının sağladığı yararlar bu sistemin giderek yaygınlaşmasına ve ilerlemesini olanak tanımıştır. Tüketicilerin devre mülk sistemine duydukları ilgi karşısında son dönemlerde pek çok şirket bu alanda faaliyet göstermeye başlamıştır. Devre mülk alanında faaliyet gösteren şirketler; çeşitli pazarlama ve vaatler sonucunda tüketicileri devre mülk sözleşmesi imzalamaya ikna etmekte ve kimi zaman tüketicilerin önemli mağduriyetlere uğramasına yol açmaktadırlar.

2. Devre Mülk Hakkı - Devre Mülk Sözleşmesinin Hukuki Dayanağı

Devre mülk hakkı 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunun 57. maddesinde;

"Mesken olarak kullanılmaya elverişli bir yapı veya bağımsız bölümün ortak maliklerinden her biri lehine bu yapı veya bağımsız bölümden yılın belli dönemlerinde istifade hakkı, müşterek mülkiyet payına bağlı bir irtifak hakkı olarak kurulabilir."

şeklinde düzenleme ile tanımlanmıştır. Söz konusu düzenleme ile devre mülk hakkının; bağımsız bir meskenden 15 günden az olmamak şartıyla ortak maliklere tahsis edilen belirli dönemlerde taşınmazdan yararlanma ve kullanma imkanı veren bir hak olduğu anlaşılmaktadır. Devre mülk sözleşmesinde aksine bir hüküm yer almadığı sürece devre mülk hakkı sahibi kendisine ayrılan dönemi bir başkasına da kiralayabilir.

3. Devre Mülk Sözleşmesinde Resmi Şekil Şartı

Devre mülk sözleşmeleri taşınmaz mülkiyetinin devrini konu edinmeleri dolayısıyla resmi şekilde düzenlenmek zorundadır. Devre mülk sözleşmelerinin resmi şekilde düzenlenmemesi halinde bu sözleşme geçerli olmayacaktır. Tüketiciler geçersiz sözleşme dolayısıyla bir bedel ödemiş veya senet düzenlemişlerse bunların tüketiciye iade edilmesi gerekecektir. Sonuç olarak devre mülk sözleşmesinin tapu müdürlüğü veya noterlikçe düzenlenmesi sözleşmenin sıhhati açısından bir zorunluluktur.

Yargıtay 13. Hukuk Dairesi'nin 2014/43181 E., 2015/34755 K., 30.11.2015 Tarihli Kararı; "Devre mülk dahi olsa taşınmaz satışı resmi şekil şartına tabidir. Adi yazılı şekilde yapılan bu sözleşme Kat Mülkiyeti Kanununda yapılan açık düzenleme uyarınca geçersizdir. Yapılan satış ve devir işleminin asgari noterde resen düzenleme şeklinde veya tapuda yetkili memur huzurunda yapılması zorunludur."

şeklindeki kararı ile devre mülk sözleşmesinin resmi şekilde yapılmasının zorunlu olduğun dair karar vermiştir.

4. Devre Mülk Sözleşmelerinde Cayma Hakkı

6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun ile tüketicilere cayma hakkı tanınmıştır. Buna göre tüketicilerin herhangi bir gerekçe göstermeden ve cezai şart ödemeden sözleşmeden cayma hakları bulunmaktadır. Yargıtay içtihatlarıyla 14 günlük cayma süresinin yerin fiilen tüketiciye sunuluncaya dek askıda kalacağı belirtilmiştir. Dolayısıyla yer teslimi gerçekleştirilmediği taktirde 14 günlük cayma süresi başlamayacaktır.

Yargıtay 13. Hukuk Dairesi'nin 2011/716 E., 2011/14368 K. 13.10.2011 Tarihli Kararı;

"Bu tip satışlar, tecrübe ve muayene koşullu satışlardan olduğundan, cayma hakkı ancak hizmetin ifasından sonra, başka bir ifade ile tatil hakkı kullanıldıktan sonra işlemeye başlayacak olup, bu süre içinde sözleşme askıdadır. Davacının sözleşmeye uygun kullanımı bulunmadığına göre, bu durumda cayma hakkını kullanma süresi henüz başlamamış olup, davacının cayma hakkını kullanması mümkündür. O halde, mahkemece sözleşmenin feshi ile ödenen bedelin iadesine karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde davanın reddine karar verilmiş olması, usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirir."

Yargıtay 13. Hukuk Dairesi'nin 2014/9887 E., 2014/30971 K. 13.10.2014 Tarihli Kararı;

"Davacı, Yalova’da davalıya ait tesiste davalı şirket elemanlarınca aldatıcı vaat ve taahhütler ile devre tatil sözleşmesini imzaladığını, peşi sıra senetler düzenlendiğini…hiç yararlanmadığı devre tatil hakkında cayma bildiriminde bulunduğunu belirterek, …Davacı devre tatil hakkını kullanmadığını belirtmekte olup, bu durumda cayma hakkını kullanma süresi henüz başlamamış olduğundan, davacının cayma hakkını kullanması mümkündür."

şeklindeki kararları ile cayma süresinin askıda kalabileceğine karar vermiştir.

5. Devre Mülk Sözleşmesinin İptali Nedenleri

Devre mülk sözleşmeleri, sözleşmenin resmi şekilde kurulmaması, tüketicinin yanılması veyahut aldatılması, devre mülk tesliminin gerçekleştirilmemesi gibi pek çok nedenden geçersiz bir sözleşme niteliğinde olabilmektedir. Sözleşmenin geçersiz olması sonucunda tüketici tarafından ödenen bedel veya düzenlenen senetlerin tüketiciye iade edilmesi gerekmektedir.

Yargıtay 13. Hukuk Dairesi'nin 2017/1244 E., 2018/1472K, 08.02.2018 Tarihli Kararı;

“…taraflar arasında imzalanan devre mülk satış sözleşmesinin…taraflar arasında devre mülk satış sözleşmesi yapıldığı ve söz konusu sözleşmenin resmi şekil şartına tabi olduğu ve taraflar arasında imzalanan sözleşmenin resmi şekilde yapılmadığından geçersiz sözleşmeye dayalı olarak tarafların verdiklerini iade edecekleri gerekçesiyle davanın kabulüne…”

şeklinde karar vermiştir.

6. Devre Mülk Sözleşmelerinden Doğan Uyuşmazlıklarda Görevli Mahkeme

Görevli mahkeme bir uyuşmazlığın hangi mahkeme tarafından görüleceğini ifade eder. Yargıtay'ın yerleşmiş içtihatlarına göre devre mülk sözleşmelerinden kaynaklanan uyuşmazlıklarda tüketici mahkemeleri görevli mahkeme olarak kabul edilmektedir.

Yargıtay 20. Hukuk Dairesi'nin 2019/5226 E, 2019/6379 K, 07.11.2019 Tarihli Kararı;

"Devre mülk hakkı Kat Mülkiyeti Kanununda düzenlenen taşınmazın müşterek mülkiyet payına bağlı bir haktır. Mevcut uyuşmazlığın tüketici mahkemelerinde görülmesi için dava konu sözleşmenin resmi şekilde düzenlenmesi gerekli olmayıp, şekil şartına uyulup uyulmadığı hususunun tüketici mahkemesinde tartışılarak bir karara varılması gerektiğinden, 6502 sayılı Kanun kapsamındaki uyuşmazlığın tüketici mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.”

Devre mülk iptal, devre mülk fesih, devre mülk sözleşmeden dönme, devre mülk avukatı, devre mülk nedir? devre mülk nasıl iptal edilir, devre mülk sözleşmesi avukatı